Պատմություն 8

Առաջադրանք 1

Արևմտահայերի կոտորածները և ինքնապաշտպանական կռիվները 1890-ական թվականները

  • Վերլուծիր 1895թ. «Մայիսյան բարենորոգումներ»  և նրա հետևանքները:

    Հղումը չի բացում
  • Համեմատել Զեյթունի հերոսամարտը, Վանի ինքնապաշտպանությունը, հետևանքները:

    1895թ․ հոկտեմբերին սկսվեց պայքար Զեյթունում ։ Ղազար Շովրոյանի և Գարուն Աղասու գլխավորությամբ հայկական զորքը զինաթափեց թուրքական բանակին ու նրանք նահանջեցին ։Մեծ տերությունների ճնշման տակ սուլթանը 1896թ հուվարի 30-ին Հալեպում կնքեց պայմանագիր, հետ քաշեց իր զորքը Զեյթունից ու խոստացավ չապստամբել ու ժողովրդին հանգիստ թողեր ։ Զեյթունի կառավարիչ պիտի լիներ եվրոպացի , իսկ պաշտոնյաները հայեր ։

    1896թ․ հուիսի 3-ին թուրքական զորքը մտավ Վան ։ Վանը պաշտպանում էին Մկրտիչ Ավետիսյանի գլխավորած պաշտպանների խումբը ։ Երբ Վանը ռմբակոծեցին ու հրդեհ սկսվեց պաշպանների գործն ավելի դժվարացավ ։ Նորից մեծ տերությունների միջոցով հաշտության պայմանագիր կնքվեց , ըստ որի հայերի , որոնց մեջ մտնում էին նաև Վանի պաշպանները կարող էին հանգիստ սահմանն անցնել ու գանալ Պարսկաստան ։ Սակայն այստեղ էլ սուլթանը խաբեց ու քրդերի միջոցով սպանեց 1500 հայերի , որոնցից ողջ մնացին միայն 30 մարդ ։ Վանում ու նրա շրջակայքում սպանվեցին 20․000 հայ։

    Վանի ու Զեյթունի հեևոսամարտերի տարբերությունն այն է , որ Զեյթունում հաջողվեց թուրքերին դուրս քշել , իսկ Վանում՝ ոչ ։
  • Ցանոթացիր այս հղմանը «Ցեղասպանություն»  տերմինը,     ինչ փոփոխություններ
    կկատարեիր, հիմնավորիր կամ հերքիր, որ 21-րդ դարում ցեղասպանություն չի կատարվում:

Ցեղասպանությունը մարդկանց` որևէ խմբի պատկանելիության համար կյանքից կանխամտածված զրկելն է։
21-րդ դարում ցեղասպանությունը դեռ կա։ Դրա վառ ապացույցն է արցախի մեր հայրենակցներին իրենց տներից բռնի ուժով տեղահանելը, որոշներին սպանելը և գերի վերցնելը։

  • Փորձիր վերհանել քո նախնիների պատմությունը.արդյոք դու էլ մազապուրծ փախած հայի ժառանգ ես, թե ոչ, եթե այո , ապա հարցումների արդյունքում հավաքագրի այդ պատումը՝ նկարներով, հնամյա իրերի լուսանկարներով:

Մեծ պապս՝ Գրիգորը, քրոջ՝ Աղավնիի հետ, Մեծ եղեռնի ժամանակ հրաշքով փրկվել են և, Արաքս գետը լողալով, հասել են Ալեքսանդրապոլ՝ այժմյան Գյումրի։ Գրիգորը եղել է զորավար Անդրանիկի զինվորներից։ Նա միշտ երգել է հայրենասիրական երգեր, և այդ ավանդույթը փոխանցվել է իր զավակներին։ Ցավոք մեր մյուս ազգականների մասին ոչինչ չգիտենք, քանի որ նրանց մի մասը զոհվել են, մյուսներն էլ փախուստի դիմել։ Գրիգոր պապիկը ամուսնացել է սպիտակցի Հայկանուշի հետ, և նրանք ունեցել են 9 զավակ։ Այդպիսով Կարսեցի Մուրադյանները շարունակել են ապրել արևելյան Հայաստանում։ Ստացվում է, որ ես մազապուրծ հայի ժառանգ եմ։

  • Արդի և ապագա ինչ մոտեցում ես առաջարկում սահմանակից պետության/Թուրքիայի/, քո հասակակիցների  հետ:

Չեմ պատկերացնում նրանց հետ որևէ մոտեցում, քանի որ նրանց պամությունը ամբողջությամբ սխալ է, իրենց դասագրքերում հայերն են իրենց ցեղասպանել և վտարել իրենց տարածքներից։ Ինչքան էլ մենք փորձենք սահմանակից պետությանը ապացուցել, որ իրենց երկիրն է մեր ժողովրդին ցեղասպանել և շարունակում է դա անել, ինչպես օրինակ բռնի ուժով տեղահանեցին արցախցիներին, արդյունք չի տա, քանի որ նրանք արնախում և դաժան ազգ են։ Թուրքիան ագահ պետություն է և փորձում է իր սահմանները մեծացնել հայոց պետության հաշվին։ Մենք պետք է պահանջատեր լինենք, պայքարենք և հետ բերենք մեր սահմանները։

Հայոց լեզու 8

16.Տրված բայերը խոնարհի՛ր հրամայական եղանակով (կազմի՛ր եզակի ևհոգնակի բոլոր ձևերը): Ո՞րհիմքով կազմվեցին դրանք:
Օրինակ`

մտնել – մտի՛ր, մտե՛ք, մի՛ մտիր, մի՛ մտեք,

գնալ – գնա՛, գնացե՛ք, մի՛ գնա, մի՛ գնացեք (մի՛ գնաք):

Ա. Վերջացնել — Վերջացրու՛
մանրացնել — մի՛ մանրացրու
հիանալ — հիացե՛ք
կամենալ — կամեցե՛ք
թռչել – թռի՛
անցնել — անցի՛

Բ. Վազել — մի՛ վազի
կարդալ — կարդա՛
հասնել — հասե՛ք
կպչել — մի կպի՛
վախենալ, — մի՛ վախեցի
միանալ — մի՛ միացի
հիացնել — հիացրե՛ք

217.Փակագծերում տրված բայերը գրի՛ր պահանջված ձևով:
 Պարզվում է, որ մարդու առողջական վիճակը նախ և առաջ կախված (կախվել) է մարդկային հարաբերություններից: Նախանձը, օրինակ, ոչ միայն որդի նման կրծում է (կրծել) մարդու հոգին և տակնուվրա անում (տակնուվրա անել) էությունը, այլև առաջացնում է (առաջացնել) ստամոքսի խոց ու արյան ճնշման հիվանդություններ: Ահա թե ինչու են ասում. «Եթե չես ցանկանում (չցանկանալ) տառապել, մի՛ նախանձիր»: Զրպարտությունը, վիրավորանքը, շողոքորթությունը, անտաշ վերաբերմունքն ու հայհոյանքը նիկոտինի ու ալկոհոլի նման թունավորում են (թունավորել) նաև մարդու օրգանիզմը:

Երկրում առաջին ծխողներր եգիպտական փարավոններն եղել (լինել): Մ.թ. ա. երկրորդ հազարամյակին վերաբերող մի թանգարանում հնագետները ծխելու հարմարանքներ են գտել (գտնել): 

Սենյակները ներկելիս պատուհաններն ու դռները փակ պիտի լինեն, որովհետև միջանցիկ քամին ու խոնավ օդը չեն թողնում, որ ներկը հավասարապես չորանա (չորանալ):

224.Դո՛ւրս գրիր այն բայերը, որոնք կարող են կրավորական դաոնալ, և դարձրո՛ւ:

Օրինակ`

փնտրել – փնտրվել:

Վազել, երգել, ցրել,կոտրել, դնել, թռչել, թրջել, գալ, գնալ, հեռանալ, հեռացնել հնարել(հնարվել)ներել լուսանալ, մթնել, մթնեցնել, բարձրանալ, թխել ,մրմռալ, մաքրել ,դողալ, վախենալ, սրբելկարել(կարվել)հավաքել, սարսռալ, հաչել, սիրել, մլավել, ծիծաղել, խոսել, հուզել, վիճել:
 ցրել-ցրվել
կոտրել-կոտրվել
 թրջել-թրջվել
հեռացնել-հեռացվել
հնարել-հնարվել
ներել-ներվել
 թխել-թխվել
մաքրել-մաքրվել
 սրբել-սրբվել
 կարել-կարվել
 հավաքել-հավաքվել
սիրել-սիրվել
 հուզել-հուզվել

227.Սխալ կազմված բայաձևերը ճշտի՛ր:

Ինչ-որ մութ մարդկանց հետ էր կապվել:
Տղաները վիճում էին բակում, ու վեճը կատակի նման չէր:
Դեռ շատ կտուժես` ինձ չլսելով:
Խոսքս քեզ չի վերաբերում:

English

She is collecting stickers, isn’t she?
We often watch TV in the afternoon, don’t we?
You have cleaned your bike, haven’t you?
John and Max don’t like maths, do they?
Peter played handball yesterday, didn’t he?
They are going home from school, aren’t they?
Mary didn’t do her homework last Monday, did she?
He could have bought a new car, couldn’t he?
Kevin will come tonight, won’t he?

1.I hope Sissy won’t come to the party, will she?

2. Jack’s on holiday,isn’t he ?

Yes, he’s in Portugal.

3. Let’s go out tonight,shall we  ?

Yes, let’s.

4. Listen,will you  ?

OK, I’m listening.

5. There is a bus to 1st Street every hour, isn’t there?

6. Tom won’t be late,will he ?

No, he’s never late.

7. You wouldn’t tell anyone would you ?

No, of course not.

8. I am not your best friend, am i?

9. We had to wait for a long time,didn’t we ?

10. You can speak English,can’t you ?

Yes, but not very fluently.

11. You’re tired,aren’t you ?

12. She hardly ever goes to the parties,does she ?

13. She scarcely cares, does she?

14. We’d rather live in the country,wouldn’t we ?

15. Sue doesn’t know Ann,does she ?

No, they’ve never met.

16. That suit is very expensive,isn’t it ?

17. There are a lot of people here,aren’t there ?

Yes, more than I expected.

18. This isn’t very interesting, is it ?

No, not very.

19. You don’t like spinach,do you ?

20. Harry and Loyd won’t have to go there tomorrow,will they ?