Հայոց լեզու 8

Հայոց լեզու, 11.12-15.12, 8-րդ դասարան

1.Յուրաքանչյուր շարքում գտի՛ր մակբայը։
 1. արագորեն, դեպի, փայտե, անշուշտ
2. ապա, մասին, լիովին, անշուշտ
3. եթե, որտեղ, ամենուր
4. մյուս, բոլոր, ուր, հապճեպ
5. երբ, բայց, նախօրոք, յուրաքանչյուր
6. միաձայն, ձայնավոր, հնչյուն, շառաչ
7. ինչ-ինչ, փոքր-ինչ, ինչ, որտեղ
8. սա, բոլոր, մասամբ, յուրաքանչյուր

2.Կազմի՛ր նախադասություններ՝ գործածելով տրված մակբայները։
Նա Հերոսաբար օգնեց երեխային։

Նա մասամբ կատարել էր առաջադրանքը։

Ես փոքր-ինչ անվստահ եմ։

Ամենուրեք մառախուղ էր։

Ես լիովին վստահում եմ քեզ։

3.Յուրաքանչյուր շարքում ընդգծիր  երեք  տեղի մակբայ:

ա.  ամենուր, գլխովին, առայժմ, դեմառդեմդռնեդուռ, արագ-արագ
բ. հեռու, միանգամայն, կրկին, տեղից տեղվերուստ, հիմա
գ. միշտ, մեջտեղընդառաջ, փոխնիփոխ, թեթևակի, վեր
դ. տեղ-տեղ, զույգ-զույգ, դեսուդեն, շատ-շատ, ուշ, այլուր

4.Յուրաքանչյուր շարքում  ընդգծիր ժամանակի երեք մակբայ

ա. ավելի, ուշվաղը, ձեռաց, այլևս, գյուղեգյուղ
բ. վերջապես, ձեռքից ձեռք, օրեցօր, կամացուկ, այժմ, լիովին
գ. ի վերջո, հազիվհազ, մոտավորապես, դեռևս, մասնակիորեն, առմիշտ

5.Յուրաքանչյուր շարքում ընդգծիր ձևի երեք մակբայ

ա. դանդաղ, փոքրիշատե, հավետ, հանկարծուշիուշով, ամենուրեք
բ.  հետզհետե, իսպառ, նախ, մեկ-մեկ, դեմ հանդիման, հազիվ

6.Յուրաքանչյուր շարքում ընդգծիր չափի երեք մակբայ:

ա. օրավուրամենևին, հազիվ, դեմուդեմ, հապճեպ, ընդամենը
բ. սրտանց, կրկին, ընդմիշտ, դարձյալգրեթե, վար:

7.Տրված մակբայները գրեցեք համապատասխան տեղերում:
Այժմ, վաղուց, մշտապես, այլևս, ժամանակով, տարիներ ի վեր, այսուհետև, արդեն, վերջապես, ցմահ:

Ժամանակով Արևելքի մի հրաշագեղ աշխարհում արդարամիտ ու խելացի մի թագավոր է լինում: Մի օր կանչում է իր որդիներին ու ասում.
— Սիրելի որդիներ, ձեր հայրն արդեն ծերացել է ու այլևս չի կարող երկիրը կառավարել: Ես վերջապես իջած կլինեի իմ գահից, եթե վաղուց կատարված տեսնեի այն միտքը, որ տարիներ ի վեր մշտապես հուզել է իմ հոգին: Եվ այժմ ձեզնից ով որ լուծի իմ այդ միտքը , նա այսուհետև կստանա իմ թագը և ցմահ կկառավարի իմ ժողովրդին:

8.Տրված նախադասություններում ընդգծված մակբայները փոխարինեցեք հոմանիշ մակբայներով:
1. Մի վայրկյան վառվեց նրա սենյակի լույսը և միանգամից մարեց:
2. Մայրը սովորություն ուներ արագ֊արագ մտնելու փոքրիկի սենյակը:
3. Կարող եմ հիմա լիովին  մոռանալ նրան:
4. Այնքան շատ ձյուն է եկել, որ թվում է, թե աշխարհը  հավերժ  մնալու է սպիտակ քաթանի տակ:
5. Երգչի պահանջները կամաց֊կամաց սպառնալիքի ձև էին ընդունում:
6. Անընդհատ  բողոքում էր, որ աչքերը ցավում են, և ինքը գրեթե  ոչինչ չի տեսնում:
7. Բոլորն զգում էին, որ նկարչի դրությունը օրեցօր  ավելի էր  վատանում:

9.Հետևյալ մակբայները գործածել բայերի հետ։
Ազնվորեն- խոստովանել
օրեցօր- զարգանալ
տարեցտարի- բարգավաճել
խորապես- սուզվել
մեն-մենակ- ուտել
կուզեկուզ- քայլել
հավիտյան- գնալ
բարոյապես- ճնշվել
հայրաբար- սաստել
լռելյայն- նստել
բերնեբերան- պատմել
խումբ- խումբ- խոսել
արագ-արագ- վազել
վերջիվերջո- խոստովանել
հոտնկայս- ծափահարել
ներքուստ- հուզվել
նյութապես- բարոյազրկվել


10.Հետևյալ մակբայները գործածել բայերի հետ։
Ազնվորեն- ազնվորեն խոստովանել
օրեցօր- օրեցօր մթնել
տարեցտարի- տարեցտարի ծերանալ
խորապես- խորապես մտահոգվել
մեն-մենակ- մեն-մենակ մահանալ
կուզեկուզ- կուզեկուզ քայլել
հավիտյան- հավիտյան ապրել
բարոյապես- բարոյապես աջակցել
հայրաբար- հայրաբար նախատել
լռելյայն- լռելյայն նայել
բերնեբերան- բերնեբերան ասել
խումբ- խումբ – խումբ-խումբ զբոսնել
արագ-արագ- արագ-արագ խոսել
վերջիվերջո- վերջիվերջո հասնել
հոտնկայս- հոտնկայս ծափահարել
ներքուստ- ներքուստ տանջվել
նյութապես- նյութապես սնանկանալ

11.Տրված ածականներից ածանցման միջոցով կազմել մակբայներ։
Խորամանկ— խորամանկորեն, խորամանկաբար
խոլ—խոլորեն, խոլապես, խոլաբար,
դաժան—դաժանորեն, դաժանաբար,
էական—էականորեն, էականաբար, էականապես
խոնարհ—խոնարհաբար, խոնարհապես, խոնարհորեն
թեթև— թեթևաբար, թեթևորեն, թեթևակի, թեթևապես
բարեխիղճ— բարեխղճաբար, բարեխղճորեն
մեղմ—մեղմորեն, մեղմաբար, մեղմակի,
խիզախ—խիզախորեն, խիզախաբար,
քաջ— քաջապես, քաջաբար, քաջորեն
բարեխիղճ— բարեխղճաբար, բարեխղճորեն

12. Դուրս գրել մակբայները և որոշել տեսակը:

Մարդկությունը վերջերս(ժամանակի) ամեն ինչ չէ, որ իմանում է իր մոլորակի մասին:

Մինչև հիմա(ժամանակի) հայտնաբերում են դամբարաններ ու քաղաքներ:

Մոտ ժամանակներս(Ժամանակի) կատարված հետազոտությունները ցույց են տվել, որ նորածին երեխաները չեն սիրում ջազը և սիրով(ձևի) լսում են քնքուշ երաժշտություն:

Ճապոնական մի ընկերություն ուր որ(ժամանակի) է սկսելու է գրպանի հեռուստացույցների արտադրություն:

Սարքերն ասում էին, որ այսօր(Ժամանակի) պիտի ուժեղ երկրաշարժ լիներ:

Զարմացած թագավորը դանդաղ(ձևի) նստեց գահին:

Սոված առյուծները զույգ-զույգ(ձևի) կանգնեցին նրա գահավորակի մոտ:

Օդը կամաց-կամաց(ձևի)  սկսեց սառչել, անձրևը հորդացավ:

Նրանք ընկերներ էին և միասին(ձևի)  շատ(չափի և քանակի) դժվար ճանապարհ էին անցել:

Զինվորները հրամանատարի կենացը հոտնկայս(ձևի)  էին խմում:

Մի ուլիկ ժայռից ցած(ձևի)  ընկավ:

Փահլևանները գյուղեգյուղ(տեղի) ընկած՝ ելույթներ էին ունենում:

Կամակոր տղան դեսուդեն(տեղի) շպրտեց խաղալիքները:

Հանրապետությունում տեղ-տեղ(տեղի) սպասվում են տեղումներ:

Գզիրն ընկավ դռնեդուռ(տեղի), էլ չթողեց տուն-կտուր:

Թափառաշրջիկը ամբողջովին(չափի) թրջվել էր անձրևից:

Նա հաճախ(չափի) է դասից բացակայում:

Աշակերտները իսպառ(չափի) մոռացել են գիրք կարդալը:

Նրա ձայնը գրեթե(չափի) չէր լսվում:

Լևոնին ամենևին(չափի) չէր հետաքրքրում ուրիշի ասածը: